Η Σελήνη είναι ο Δορυφόρος της Γης.

       Η Σελήνη είναι ο μοναδικός δορυφόρος της Γης. Βρίσκεται πιο κοντά στον 
πλανήτη μας και γι? αυτό έχει παρατηρηθεί και μελετηθεί καλύτερα από 
οποιοδήποτε άλλο ουράνιο ? εξωγήινο σώμα. Είναι το φωτεινότερο σώμα για την 
Γη μετά τον Ήλιο του ουράνιου θόλου. Αντανακλά το φως του Ηλίου και φωτίζει τις 
νύχτες τον πλανήτη μας χαρίζοντάς του τόσο το φως της όσο και την έμπνευση και 
την μαγεία του απρόσιτου αλλά και προσιτού μαζί. 

       Οι υπόλοιποι εσωτερικοί πλανήτες, ο Ερμής, η Αφροδίτη και ο Άρης δεν έχουν 
δορυφόρους, με εξαίρεση τους δύο μετεωρίτες που συνέλαβε ο Άρης και κινούνται 
γύρω του, οι οποίοι όμως είναι πάρα πολύ μικροί σε μέγεθος. Το μέγεθος της 
Σελήνης, σε σχέση με την Γη, είναι πάρα πολύ μεγάλο. Παρόμοια περίπτωση είναι 
του Πλούτωνα, στον οποίο ο Χάροντας είναι αρκετά μεγάλος για αυτόν. Η Σελήνη 
έχει διάμετρο λίγο μεγαλύτερη από το ένα τέταρτο της διαμέτρου της Γης και 
διάφορα σενάρια έχουν προταθεί για τον σχηματισμό τη, ικανά να εξηγήσουν το 
δυσανάλογα μεγάλο μέγεθος της σε σχέση με την Γη. 

Πρώτη θεωρία: Η Σελήνη δημιουργήθηκε όταν το διάπυρο υλικό που 
περιστρεφόταν δημιούργησε τελικά την Γη, καθώς η μία του άκρη επεκτάθηκε κατά 
την περιστροφή αυτή και αποκολλήθηκε τελικά δημιουργώντας ένα ξεχωριστό 
σώμα.

Δεύτερη θεωρία: Η Σελήνη ήταν ένα πλανητοειδές που πέρασε κοντά από την Γη και 
συνελήφθει από το βαρυτικό της πεδίο κατ? αναλογία της σύλληψης των 
δορυφόρων του Άρη. Κάτι τέτοιο όμως εξαιτίας των σχετικών μεγεθών της Γης και 
της Σελήνης δεν πρέπει να ισχύει. Η Γη είναι πολύ μικρή για να μπορέσει να 
συλλάβει ένα τόσο μεγάλο γι? αυτήν σώμα όπως είναι η Σελήνη.

Τρίτη θεωρία: Γη και Σελήνη σχηματίστηκαν ταυτόχρονα από το ίδιο νεφέλωμα, από 
το ίδιο υλικό που υπήρχε κατά την δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος. Οι 
διαφορές όμως στην σύσταση των δύο σωμάτων κάνουν την θεωρία αυτή να 
καταρρέει.

Τέταρτη θεωρία: Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, η οποία είναι και η επικρατέστερη 
στις μέρες μας, η Σελήνη είναι το αποτέλεσμα της πρόσκρουσης στην Γη ενός 
πλανήτη με το μέγεθος του Άρη. Αυτή η σύγκρουση συνέβη στα πρώτα χρόνια 
δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος και πριν καλά καλά αρχίσει να ψύχεται 
και να αναπτύσσει τον φλοιό της η Γη, στα πρώτα εκατομμύρια χρόνια της ζωής της. 
Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, υπήρχε ένας πλανήτης με το μέγεθος του Άρη, ο 
οποίος κινούταν σε μία ελλειπτική τροχιά η οποία έτεμνε την τροχιά της Γης. Το 
αναπόφευκτο συνέβη και ο πλανήτης προσέκρουσε στην Γη. Το όνομα που δόθηκε 
στον πλανήτη αυτό είναι Θεία από το όνομα της μυθικής Τιτάνιδας αδελφής του 
Κρόνου, η οποία κατά την αρχαία ελληνική μυθολογία ήταν η μητέρα της Σελήνης. Η 
Θεία, όντας μικρότερη από την Γη εξαφανίστηκε τελείως, ενώ η Γη κατάφερε μιας 
και ήταν ακόμη στο αρχικό στάδιο της δημιουργίας της να επουλώσει την πληγή της 
από το χτύπημα. Κατά την πρόσκρουση εκτιναχθήκαν στο διάστημα υλικά τόσο από 
την Θεία όσο και από την Γη, τα οποία μπήκαν σε τροχιά αρχικά γύρω από την Γη 
σχηματίζοντας αρχικά δακτύλιο όπως του Κρόνου. Σταδιακά όμως αυτά 
συγκεντρώθηκαν και σχημάτισαν την Σελήνη. 

       Η Σελήνη έχει μία ατμόσφαιρα τόσο μικρή που πρακτικά είναι σαν να μην έχει. 
Υπολογίζεται ότι η συνολική μάζα της ατμόσφαιράς της είναι περίπου 10.000 Kgr, τα 
οποία μπορεί να προέρχονται από πτώσεις σωμάτων στην επιφάνειά της από το 
διάστημα τα οποία εξατμίζονται , πχ πτώσεις κομητών ή μικρές εκπομπές αερίων 
από το εσωτερικό της. Αυτή η απουσία ατμόσφαιρας έκανε την Σελήνη ευάλωτη 
στις διαστημικές επιθέσεις μετεωριτών οι οποίοι την βομβάρδισαν κατά το 
παρελθόν και ακόμα συνεχίζουν, διαμορφώνοντας τα μορφολογικά της 
χαρακτηριστικά, το Σεληνιακό τοπίο με τις αναρίθμητες ουλές από τις 
προσκρούσεις. Οι πτώσεις αυτές των σωμάτων στην επιφάνεια της Σελήνης ήταν 
κατά πολύ εντονότερες κατά τα πρώτα στάδια της δημιουργίας της από ότι είναι 
τώρα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός της περιφοράς πολλών σωμάτων στο πλανητικό 
μας σύστημα τα οποία δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με τους πλανήτες, σταδιακά 
όμως ο αριθμός στους ελαττώνεται καθώς ενσωματώθηκαν πέφτοντας σε πλανήτες 
και δορυφόρους τους.

       Το σύστημα Ήλιος-Γη-Σελήνης σχηματίζει μία γωνία, στην οποία και οφείλονται 
οι φάσεις της Σελήνης. Οι φάσεις τις Σελήνη, το ποσοστό του φεγγαριού που 
βλέπουμε να φωτίζεται από τον Ήλιο οφείλεται στην γωνία από την οποία 
παρατηρούμε το φεγγάρι από την Γη. Ο Ήλιος, φωτίζει πάντα το μισό φεγγάρι, όπως 
πάντα φωτίζει κάθε ουράνιο σώμα στην μεριά που αυτό τον κοιτάει. Η Μόνη 
περίπτωση να μην φωτίζει ο Ήλιος την Σελήνη είναι όταν αυτή βρεθεί στην σκιά της 
Γης, όταν έχουμε αυτό που αποκαλούμε έκλειψη Σελήνης. Στις φάσεις της Σελήνης 
ξεχωρίζουμε την Νέα Σελήνη κατά την οποία δεν βλέπουμε σχεδόν καθόλου 
φεγγάρι την νύχτα (γωνία Ήλιου-Γης-Σελήνη = 0 μοίρες), το πρώτο και το τελευταίο 
τέταρτο κατά τις οποίες βλέπουμε φωτισμένο τον μισό δίσκο της Σελήνης  (γωνία 
Ήλιου-Γης-Σελήνη = 90 μοίρες) και τέλος την Πανσέληνο κατά την οποία όλος ο 
δίσκος είναι φωτισμένος (γωνία Ήλιου-Γης-Σελήνη = 180 μοίρες). Είναι πάντα κατά 
την πανσέληνο κατά την οποία μπορεί να συμβεί έκλειψη Σελήνης, αν τα τρία 
σώματα ευθυγραμμιστούν πλήρως και η Σελήνη βρεθεί τόσο κοντά στην γη ώστε να 
βρίσκεται μέσα στον κώνο της σκιάς της. Ακόμη να αναφέρουμε ότι κατά την νέα 
Σελήνη κατά αντιστοιχία μπορεί να έχουμε και έκλειψη Ηλίου καθώς η Σελήνη 
μπαίνει ανάμεσα σε Ήλιο και Γη και ρίχνει την σκιά της πάνω στον πλανήτη μας. 

       Η Σελήνη κάνει μία πλήρη περιστροφή γύρω από την Γη σε 27,3 γήινες ημέρες 
(τροχιακή περίοδος). Ταυτόχρονα όμως μετατοπίζεται καθώς μαζί με την Γη 
περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο. Ο συνδυασμός αυτών των δύο έχει ως 
αποτέλεσμα, η σελήνη να δείχνει πάντα το ίδιο πρόσωπο, την ίδια περιοχή της 
επιφάνειά της, στην Γη. Η πίσω μεριά της Σελήνης μας αποκαλύφθηκε μόλις των 
περασμένο αιώνα ύστερα από τις διαστημικές αποστολές οι οποίες και την 
φωτογράφησαν. Το σύστημα Ήλιος-Γη-Σελήνη και οι φάσεις της σελήνης, 
επαναλαμβάνονται κάθε 29,5 ημέρες (π.χ. κάθε 29,5 ημέρες έχουμε πανσέληνο) 
αυτό καλείται συνοδικός μήνας.

       Κοιτώντας ακόμα και με γυμνό μάτι την Σελήνη, μπορούμε να διακρίνουμε σε 
αυτήν κάποιες ανοιχτόχρωμες και κάποιες πιο σκούρες περιοχές. Οι σκοτεινές 
περιοχές αποκαλούνται θάλασσες ή ωκεανοί αν και δεν περιέχουν φυσικά καθόλου 
νερό. Βρίσκονται σε χαμηλότερο υψόμετρο από τις πιο ανοιχτόχρωμες περιοχές οι 
οποίες αποκαλούνται υψίπεδα  (highlands) εκτός από την διαφορά στο υψόμετρο, 
αυτό που κάνει την διαφορά για το μάτι μας, είναι κυρίως η σύσταση των 
πετρωμάτων τους καθώς στις θάλασσες της Σελήνης υπάρχουν βασαλτικά 
πετρώματα, αποτελούνται δηλαδή από εκχύσεις λάβας οι οποίες πλήρωσαν τις 
βαθύτερές τις περιοχές πριν από πολλά εκατομμύρια χρόνια. Αυτός είναι και ο 
λόγος για τον οποίο στις περιοχές αυτές δεν έχουμε τόσους πολλούς κρατήρες 
όσους τα υψίπεδα. Οι λάβα κάλυψε παλιούς κρατήρες από πτώσεις μετεωριτών και 
αναμόρφωσε την επιφάνειά της Σελήνης. 

       Η απουσία ατμόσφαιράς στην Σελήνη είναι και ο κύριος λόγος για τις μεγάλες 
θερμοκρασιακές μεταβολές που παρατηρούνται μεταξύ ημέρας και νύχτας. Την 
ημέρα η θερμοκρασία μπορεί να ξεπεράσει του +100 βαθμούς κελσίου ενώ την 
νύχτα να πέσει κάτω από του ς -150 βαθμούς κελσίου. Στην Σελήνη πιστεύεται πως 
υπάρχει νερό υπό μορφή πάγου, καθώς είναι πιθανό να υπάρχουν περιοχές όπως ο 
μεγαλύτερος κρατήρας της ο οποίος είναι στον Νότιο πόλο της και δημιουργήθηκε 
ύστερα από την πρόσκρουση κάποιου μετεωρίτη ή κομήτη και ο οποίος έχει μεγάλο 
βάθος. Από κάποιο βάθος και μετά, φως του ήλιου δεν φτάνει και η θερμοκρασία 
εκεί είναι πάντα αρκετά κάτω του μηδενός, ικανή να συντηρήσει πάγο νερού ο 
οποίος μπορεί να βρίσκεται εκεί ύστερα από την πρόσκρουση κάποιου κομήτη. Κάτι 
τέτοιο δείχνει αρκετά πιθανό στις μέρες μας ύστερα από φασματομέτρηση των 
πόλων από τους επιστήμονες. Κάτι τέτοιο είναι πολύ ευνοϊκό για την ανάπτυξη μίας 
μόνιμης σεληνιακής βάσης καθώς το νερό αυτό θα μπορούσε να δώσει αρκετή 
ενέργεια για την συντήρηση του σταθμού παράλληλα με την αξιοποίηση της 
ηλιακής ενέργειας.

       Τέλος θα αναφέρουμε ότι η σελήνη διαθέτει και ένα μαγνητικό πεδίο, έντασης 
περίπου ίσης με  το ένα εκατοστό του γήινου, το οποίο δεν οφείλεται σε ρευστό 
διάπυρο στο εσωτερικό του καθώς δεν φαίνεται να ενεργεί ως δίπολο όπως στην γη 
και στους άλλους πλανήτες αλλά μάλλον οφείλεται στον φλοιό της ή στις μεγάλες 
προσκρούσεις σωμάτων πάνω της.